Εκεί, όπου τα παιδιά εκπαιδεύονται με μοναδικό στόχο να πάρουν μεταγραφή στην Ευρώπη!

Στο εκπληκτικό βιβλίο του Τζον Κινγκ με τον ομώνυμο τίτλο, το οποίο στη συνέχεια μεταφέρθηκε στη μεγάλη οθόνη, περιγράφονται με ωμό τρόπο οι κοινωνικές προεκτάσεις του χουλιγκανισμού στην Αγγλία τα χρόνια της άνθησής του, σε συνδυασμό με την κουλτούρα της εργατικής τάξης. Η αναφορά όμως στο εργοστάσιο ποδοσφαίρου στην Ακτή Ελεφαντοστού είναι απόλυτα ρεαλιστική. Εκεί, όπου παιδιά εκπαιδεύονται με μοναδικό στόχο να πάρουν μεταγραφή στην Ευρώπη. Όσοι «πιάνουν», κάνουν καριέρα. Οι υπόλοιποι μένουν να παλεύουν για την επιβίωση, ζώντας με την ανάμνηση ότι κάποτε είχαν την ελπίδα να γίνουν μεγάλοι ποδοσφαιριστές.

Σε αντίθεση με τη λατρεία που δείχνουν για την Εθνική τους ομάδα, οι Ιβοριανοί απαξιώνουν τους συλλόγους της χώρας. Το παράδειγμα που παρουσιάζει το «football report», το οποίο αναδεικνύει το θέμα, είναι χαρακτηριστικό. Σε αναμέτρηση των «Elephants» με τη Μαδαγασκάρη η πόλη Αμπιτζάν σφύζει από ζωή, με γιγαντοοθόνες να έχουν βγει στις πλατείες και τον κόσμο να παρακολουθεί με αγωνία τις προσπάθειες της ομάδας. Ο Καλού σκοράρει και όλη η πόλη ξεκινά να χορεύει μαζί του. Ένα μήνα μετά, τα γήπεδα είναι σχεδόν άδεια. Η ASEC, η πιο πετυχημένη ομάδα της χώρας έχει αγώνα, αλλά κανείς δεν ενδιαφέρεται. Η εμπορευματοποίηση του ποδοσφαίρου της χώρας και η μετατροπή των παικτών σε καθαρό εξαγώγιμο προϊόν έχουν μετατρέψει το εγχώριο πρωτάθλημα σε… νεκροταφείο Ελεφάντων!

Το 1993, ο Ζαν Μαρκ Ζιλού ήταν εκείνος που έχτισε το «εργοστάσιο», δημιουργώντας της ακαδημίες De Sol Beni στο Αμπιτζάν, ως δεύτερη ομάδα της ASEC. Μοναδικός σκοπός, ήταν η εκπαίδευση ποδοσφαιριστών προκειμένου να μεταγραφούν στην Ευρώπη. Με κίνητρο την συμμετοχή στο Αφρικανικό Τσάμπιονς Λιγκ, τη διοργάνωση που παρακολουθούν οι περισσότεροι Ευρωπαϊκοί σύλλογοι, εκατοντάδες παιδιά έβλεπαν τις ακαδημίες ως την μοναδική τους ευκαιρία για μια διαφορετική ζωή.

Για πολλούς, αυτό αποδείχθηκε πραγματικότητα. Παίκτες όπως ο Γιάγια και ο Κόλο Τουρέ, ο Καλού, ο Ζερβίνιο και ο Ρομαρίκ βγήκαν από τις ακαδημίες και κατάφεραν να στεριώσουν στο ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο. Για να το κάνουν όμως, έφτυσαν… αίμα! Το πρόγραμμα της Academie de Sol Beni είναι ένα από τα πιο σκληρά που εφαρμόζεται σε πιτσιρικάδες και δεν είναι τυχαίο το ότι έχει βγάλει τόσους παίκτες. Σε συνδυασμό με τα μαθήματά τους, τα παιδιά ξεκινούν στις 06:30 το πρωί και τελειώνουν στις 20:30 το βράδυ, μαθαίνοντας, πέραν της προπόνησης, πως να γίνουν και σωστοί επαγγελματίες. Η δουλειά που γινόταν ήταν περισσότερο συλλογική παρά ατομική.

Στην πρώτη πενταετία της λειτουργίας της, η ακαδημία έβγαλε παίκτες που οδήγησαν την ASEC στην κατάκτηση του Αφρικανικού Τσάμπιονς Λιγκ, προκαλώντας… πανικό στις ευρωπαϊκές ομάδες! Δεν γίνεται όμως όλοι να κάνουν καριέρα. Το 2003 η ομάδα από την Ακτή ξεκίνησε συνεργασία με την βελγική Μπέβερεν. Ο λόγος για τον οποίο αρκετοί Ιβοριανοί τα τελευταία χρόνια ξεπηδούν από το Βέλγιο! Αρχικά, ο Ζιλού πήρε 14 παίκτες από την ASEC και τους πήγε στη Μπέβερεν, στην οποία ήταν και προπονητής. Και εκεί φάνηκε η ωμή πραγματικότητα. Δεκατέσσερα παιδιά άλλαξαν Ήπειρο με μισθούς πολύ χαμηλότερους από ότι οι Ευρωπαίοι ομόλογοι τους, παρά το σαφώς μεγαλύτερο ταλέντο τους. Ο Ρομαρίκ, ο Έμπουε και Γιάπι Γιάπο καθιερώθηκαν. Οι υπόλοιποι έμειναν να παλεύουν 7000 χιλιόμετρα μακριά από το σπίτι τους και χωρίς χρήματα να επιστρέψουν.

Η ιστορία των αστέρων δεν είναι και η πλέον αντιπροσωπευτική. Αυτή του Μοχάμεντ Ντιαλό αντικατοπτρίζει καλύτερα την πραγματικότητα. Αφού έπαιξε στην Μπέβερεν για τρία χρόνια, πωλήθηκε στη Σιόν και στη συνέχεια δόθηκε δανεικός σε ομάδα του Ισραήλ. Στη συνέχεια έμεινε ελεύθερος από τη Σιόν, περιπλανήθηκε στις μικρές κατηγορίες της Γαλλίας, πριν επιστρέψει σε ηλικία 26 ετών στην Αφρική.

Με δηλώσεις του στο BBC, ο προπονητής της ASEC Σαβιέ Μινούγκου είχε τονίσει: «Αν οι Ευρωπαίοι έχουν περισσότερα χρήματα και έρχονται και παίρνουν τους παίκτες μας, νομίζω ότι αυτό είναι καλό για την Αφρική». Είναι όμως έτσι τα πράγματα;

Ουσιαστικά, με την εκμετάλλευση της κατάστασης δεν ευνοούνται ούτε οι εγχώριες ομάδες, ούτε οι παίκτες, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων. Τα χρήματα που εισπράττουν οι σύλλογοι φτάνουν μόλις και μετά βίας για να συντηρηθούν. Από την άλλη, οι ποδοσφαιριστές πηγαίνουν στην Ευρώπη, τουλάχιστον σε πρώτη φάση, με εξαιρετικά χαμηλές απολαβές, αφού ουσιαστικά δεν έχουν επιλογή. Κάποιοι εξασφαλίζουν στη συνέχεια πλουσιοπάροχα συμβόλαια, αρκετοί όμως μένουν στην αφάνεια. Το παράδειγμα της Νοτίου Αφρικής, όπου τα τελευταία χρόνια κρατώντας κάποια σημαντικά ονόματα κατάφερε να αναβαθμίσει το πρωτάθλημά της είναι χαρακτηριστικό. Όσο η κατάσταση με την εξαγωγή ταλέντων συνεχίζεται, η Ακτή θα παραμείνει ένα εργοστάσιο ποδοσφαίρου.

othersidefootball.com