Η «προπόνηση» του καλοκαιριού!

Για πολλούς αθλητές το καλοκαίρι αποτελεί μια χρονική περίοδο κατά την οποία σταματούν η μειώνουν σε μεγάλο βαθμό τις αθλητικές τους δραστηριότητες. Πόσο δύσκολο είναι όμως κανείς να επιστρέψει στις αγωνιστικές υποχρεώσεις της νέας χρονιάς;

Οι αθλητές εισέρχονται σε μια χρονική περίοδο όπου το πρόγραμμά τους διαφοροποιείται και οι καθημερινοί ρυθμοί μειώνονται δραστικά. Αποτελεί ωστόσο πολλές φορές σημείο προβληματισμού το κατά πόσο μπορεί ένας αθλητής να σταματήσει για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα την προετοιμασία του και πόσο δύσκολο θα του είναι να επιστρέψει στις αγωνιστικές υποχρεώσεις της νέας χρονιάς.

Τα σημεία προβληματισμού αναφέρονται σε ορισμένα βασικά στοιχεία:

Απώλεια ρυθμού

Ο κύριος φόβος των αθλητών είναι η απώλεια του ρυθμού και της αθλητικής καθημερινότητας με αποτέλεσμα να συναντήσουν μεγάλες δυσκολίες στην επιστροφή τους. Το σημείο αυτό προβληματισμού αποτελεί μια πραγματικότητα καθώς ο ρυθμός είναι τόσο σωματική όσο και ψυχολογική διαδικασία και όσο περισσότερο χρόνο μείνει ο αθλητής μακριά από τη δραστηριότητά του τόσο περισσότερο θα δυσκολευτεί να προσαρμοστεί ξανά.

Η καθημερινότητα του αθλητή είναι η συνήθειά του, είναι ο τρόπος ζωής του και η αλλαγή της δημιουργεί ανασφάλεια και αμφιβολία. Για το λόγο αυτό προτείνεται σε πολλούς αθλητές κατά τη διάρκεια των διακοπών τους να αξιοποιούν το χρόνο τους κάνοντας «ενεργητική ξεκούραση», βλέποντας βίντεο διάφορων αγώνων ή του ίδιου τους του εαυτού, ώστε να διατηρούν «ζωντανές» τις εικόνες, βοηθώντας τους στην επιστροφή.

Έλλειψη της «καθημερινότητας»

Η καθημερινότητα και η συνήθεια που αναπτύσσουν οι αθλητές περιλαμβάνει την προπόνηση σε σχεδόν ημερήσια βάση. Δομούν ένα καθημερινό πρόγραμμα, λειτουργούν «αυτόματα», ακόμη και βιολογικά το σώμα τους «ετοιμάζεται» πριν την προπόνηση.

Κατά την περίοδο της ξεκούρασης το πρόγραμμα διαφοροποιείται και η ημέρα για αρκετούς φαντάζει άδεια και βαρετή. Ωστόσο, με σκοπό την αξιοποίηση του χρόνου ξεκούρασης, θα ήταν ωφέλιμο για τον αθλητή να πραγματοποιεί δραστηριότητες οι οποίες του προσφέρουν ευχάριστη διάθεση και «υποκαθιστούν» κατά ένα τρόπο την ικανοποίηση και την ευχαρίστηση που αντλούν όλο το χρόνο από την προπονητική τους διαδικασία.

Είναι χαρακτηριστικό ότι πολλοί από τους αθλητές, ενώ πιστεύουν ότι κατά τις διακοπές δεν θα «κάνουν τίποτα», εντούτοις όμως μετά τις πρώτες ημέρες ενεργοποιούνται αναζητώντας οποιαδήποτε δραστηριότητα.

Αλλαγή διάθεσης

Είναι απαραίτητο για τους αθλητές να αναζητήσουν δραστηριότητες εκτός προπόνησης, οι οποίες τους είναι ευχάριστες, παρέχουν ικανοποίηση και ευεξία. Είναι η χρονική περίοδος κατά την οποία μπορούν να εστιάσουν στις κοινωνικές τους επαφές, τις «απαγορευμένες» βραδινές εξόδους, κάποιες καταστάσεις που πιθανόν να αποφεύγουν κατά τη διάρκεια της αγωνιστικής περιόδου.

Η μετρημένη, ωστόσο, απομάκρυνση από το σύνηθες πρόγραμμά τους θα τους κρατήσει «εντός πλαισίου», διευκολύνοντας την επιστροφή τους, καθότι ο αθλητής παραμένει αθλητής και στις περιόδους ξεκούρασης.

Ενέργεια σωματική και ψυχική

Η διακοπή των αγωνιστικών υποχρεώσεων παρέχει την καλύτερη ευκαιρία για ξεκούραση, σωματική και ψυχική, αποφόρτιση από το πρόγραμμα και την πίεση της προπονητικής καθημερινότητας. Είναι το χρονικό σημείο όπου θα «παραβιαστούν» κάποιοι κανόνες με σκοπό να ενισχυθεί η ύπαρξή τους με την επανέναρξη των δραστηριοτήτων, είναι η περίοδος όπου η εξαίρεση επιβεβαιώνει τον κανόνα!

Η καλοκαιρινή περίοδος χρειάζεται να αξιοποιηθεί από τον αθλητή, ώστε να «αποκαταστήσει» τη σωματική του κατάσταση και να επαναφορτιστεί ψυχικά τονίζοντας την ανθεκτικότητα που θα χρειαστεί για την επόμενη σαιζόν.

Είναι χαρακτηριστικό ότι οι αθλητές, οι οποίοι δεν εκμεταλλεύονται τον χρόνο ξεκούρασης δυσκολεύονται στην επιστροφή τους, ενώ παράλληλα εμφανίζουν σημάδια κόπωσης σχετικά νωρίς στη νέα αγωνιστική χρονιά.

Επίπεδο ενασχόλησης και χρόνος ξεκούρασης

Είναι διακριτές οι διαφορές στο χρόνο ξεκούρασης που χρειάζονται οι αθλητές σε σχέση με το επίπεδό τους. Οι αθλητές υψηλού επιπέδου δεν σταματούν τη δραστηριότητά τους για διάστημα μεγαλύτερο των τριών εβδομάδων, κατά το οποίο διάγουν «ενεργητική ξεκούραση».

Οι νεαροί σε ηλικία αθλητές απαιτείται να ξεκουραστούν για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, σκεπτόμενοι ότι «χτίζουν» τη σωματική και πνευματική δομή που θα τους συνοδεύει στο μέλλον και χρειάζεται να δομήσουν σταθερά «θεμέλια».

Οι μικροί σε ηλικία αθλητές κουράζονται πιο γρήγορα από την αγωνιστική χρονιά, λιγότερο σωματικά και περισσότερο σε επίπεδο προσδοκιών και απαιτήσεων, οπότε και η καλοκαιρινή περίοδος είναι ευκαιρία να αποβάλλουν την πίεση και να κρατήσουν τη θετική εικόνα του αθλήματος, απαραίτητη για την εξέλιξη της πορείας τους.

Αναπροσαρμογή στόχων

Η χρονική περίοδος των διακοπών δίνει στους αθλητές και μια πολύ καλή ευκαιρία να επανεκτιμήσουν την αθλητική τους πορεία, να αξιολογήσουν την εξέλιξή τους, να αναπροσαρμόσουν πιθανόν κάποιους από τους στόχους τους.

Αυτό είναι εφικτό στη συγκεκριμένη χρονική περίοδο όπου συναισθηματικά είναι περισσότερο ουδέτεροι, η σκέψη τους γίνεται πιο καθαρή, καθώς αποφασίζεις και σκέφτεσαι πιο καθαρά όταν δεν είσαι μέσα στο «πρόβλημα».

Έχουν τη δυνατότητα να προβούν σε κάποιες πιθανές διαφοροποιήσεις για τη νέα σαιζόν, κυρίως αν δεν είναι ευχαριστημένοι από τα έως στιγμής αποτελέσματά τους. Θα ήταν ανώφελο και μη λειτουργικό από την πλευρά τους να κάνουν τα ίδια πράγματα και να περιμένουν διαφορετικά αποτελέσματα!

Η καλοκαιρινή περίοδος για τους αθλητές είναι ωφέλιμη χρονική περίοδος εάν αξιοποιηθεί προς όφελός τους.

Όσο σημαντική είναι η προπόνηση τόσο σημαντική είναι και η ξεκούραση και θα χρειαστεί να αντιμετωπίζεται με τη σοβαρότητα που αντιμετωπίζεται η προπόνηση! Αποτελεί εξάλλου ιδιαίτερο χαρακτηριστικό των υψηλού επιπέδου αθλητών η διαχείριση και αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου.

www.sportpsychologist.gr