Πόσες φορές δεν ακούμε στην ποδοσφαιρική μας καθημερινότητα ανθρώπους, ειδικούς και μη να λένε με στόμφο ότι «υπάρχουν πολλά ταλέντα στην περιοχή αλλά δεν αξιοποιούνται», ή ότι «είδα έναν παίκτη, ταλεντάρα, έβγαλε μάτια» και άλλα τέτοια; Πολλές φορές. Είναι έτσι όμως τα πράγματα;

Τι είναι ταλέντο; Όσοι δεν ασχολούνται επιστημονικά με το παιδικό ποδόσφαιρο θα απαντήσουν ότι είναι ένας παίκτης που υπερέχει αγωνιστικά των συνομηλίκων του. Αυτό πιστεύει ο πολύς κόσμος. Με απλά λόγια ότι ντριπλάρει, σουτάρει και ενεργεί αγωνιστικά καλύτερα και πιο αποτελεσματικά από τους συμπαίκτες και αντιπάλους. Με ακόμη πιο απλά λόγια: που ξεχωρίζει. Η απάντηση δεν είναι λάθος, απέχει όμως από αυτό που περιέχει η έννοια του ποδοσφαιρικού ταλέντου.

Ταλέντο είναι ΟΛΑ εκείνα τα ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ενός παίκτη που αποτελούν ΠΡΟΥΠΟΘΕΣΕΙΣ για ΥΨΗΛΟΥ επιπέδου απόδοση. Ειδικότερα αλλά ενδεικτικά και μόνον:

–  ΣΩΜΑΤΩΜΕΤΡΙΚΑ χαρακτηριστικά. Μιλάμε εν προκειμένω για το ύψος, το βάρος, την αναλογία των ανθρωπίνων μελών (πχ τεράστια χέρια, ή ψηλά πόδια, δυνατός κορμός κλπ).

–  ΤΕΧΝΟΚΙΝΗΤΙΚΑ χαρακτηριστικά. Μιλάμε για καλή τεχνική κατάρτιση (επαφή, αίσθηση – άνεση με την μπάλα), αίσθηση του χώρου και της απόστασης (αντίληψη του πού βρίσκεται κάθε στιγμή στο γήπεδο, σε τι απόσταση πρέπει να πασάρει ή να σουτάρει, πόση διαδρομή έχει η μπάλα για να φτάσει σε αυτόν κλπ)

–  ΦΥΣΙΚΗ ικανότητα. Μιλάμε για την φυσική ικανότητα της αντοχής, της ταχύτητας, της ευκινησίας – ευλυγισίας, της  νευρομυικής συναρμογής κλπ, ικανότητες που υπάρχουν εκ του φυσικού σε κάθε σώμα και πριν αυτές «προπονηθούν»

–  ΓΝΩΣΤΙΚΑ χαρακτηριστικά: Μιλάμε για αντίληψη, ικανότητα συγκέντρωσης, ευφυία ποδοσφαιρική κλπ.

–  ΔΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ. Μιλάμε για την προθυμία και την ικανότητα για μάθηση. Δεν είναι ίδια σε όλα τα παιδιά.

–  ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ ΑΠΟΔΟΣΗΣ – ΕΠΙΔΟΣΗΣ. Μιλάμε για την ικανότητα ενός επιμελούς και αποδοτικού παίκτη στην προπόνηση να αποδίδει αντίστοιχα και στον αγώνα.

–  ΨΥΧΙΚΑ χαρακτηριστικά: Μιλάμε για τον ισχυρό – σταθερό χαρακτήρα που βοηθάει κάποιον να μην απογοητεύεται εύκολα, την ικανότητα να αντιμετωπίζει το άγχος, την ικανότητα να επιβάλλεται στο ποδοσφαιρικό περιβάλλον.

Θα μπορούσα να συνεχίσω αναφέροντας κι άλλους παράγοντες όπως κοινωνικούς (διάθεση για συνεργασία, για ανάληψη ρόλων, για ομαδική συμπεριφορά, για στήριξη συμπαικτών εντός και εκτός γηπέδου κλπ), ακόμη και για το οικογενειακό περιβάλλον, την κληρονομικότητα και άλλους. Δεν θα το κάνω όμως γιατί στόχος του σημειώματος δεν είναι η ανάδειξη όλων εκείνων των παραγόντων που καθορίζουν το ταλέντο. Στόχος είναι να αντιληφθούμε όλοι, και ιδίως όσοι εύκολα σπεύδουν να χαρακτηρίσουν κάποιο παιδί ταλέντο, ότι το πράγμα είναι πολύ πιο σύνθετο από όσο φαίνεται.

Άρα: Ο αδικημένος μικρός που δεν είδαν το ταλέντο του οι αρμόδιοι, μπορεί να είναι ένας παίκτης με πολύ καλή τεχνική κατάρτιση, καλά σωματομετρικά χαρακτηριστικά (ψηλός και δυνατός), καλές φυσικές ικανότητες (φυσική αντοχή και ταχύτητα) αλλά ΤΗΝ ΙΔΙΑ ΣΤΙΓΜΗ να μην είναι επιμελής στην προπόνηση, να μην συνεργάζεται με τους συμπαίκτες του, να έχει αγχώδη και εγωκεντρικό χαρακτήρα, και να απογοητεύεται εύκολα. Αν δεν μπορέσει να διορθώσει όλα αυτά τα αρνητικά του, όσα στοιχεία από τα άλλα κι αν διαθέτει παίκτης ΥΨΗΛΟΥ επιπέδου δεν θα μπορέσει να γίνει.

Κλείνοντας επισημαίνω και τούτο: Δεν υπάρχει ακόμη ξεκαθαρισμένη διαδικασία για την αντικειμενική αξιολόγηση ενός ταλέντου. Επιπλέον κανένα τεστ σε παιδιά δεν μπορεί να εγγυηθεί 100% πρόγνωση για το μέλλον, παρά μόνον να περιγράψει την κατάσταση του παίκτη εκείνη τη στιγμή. Επιστημονική γνώση μαζί με πρακτική εμπειρία είναι ο σωστός συνδυασμός για την ανίχνευση, την επιλογή και την αξιοποίηση των ταλέντων.

Ας μην βιαζόμαστε λοιπόν να μιλήσουμε για πολλά ταλέντα. Είναι ακριβέστερο να μιλάμε για παίκτες με καλή τεχνική κατάρτιση, ή πολύ δυνατούς παίκτες ή έξυπνους παίκτες. Μπορεί να είναι ταλέντα, μπορεί και όχι.

Άλλωστε:

–  ΜΟΝΟΝ το 6% των παικτών διαθέτει έναν παράγοντα από τους ανωτέρω με βαθμό μεγαλύτερο του μέσου όρου,

–  ΜΟΝΟΝ το 3% των παικτών σε μία ομάδα επιλεγμένων ταλαντούχων παικτών έχουν ΟΛΕΣ τις προυποθέσεις ενός πολύπλευρου ταλέντου, καθώς και

–  ΜΟΝΟΝ το 1,5% των ποδοσφαιριστών παγκοσμίως είναι επαγγελματίες και ζουν από το ποδόσφαιρο.

Αυτά.

Το άρθρο του Χρήστου Αγγέλη δημοσιεύτηκε στο olaballa.gr

Τμήμα ειδήσεων Sports-Academies.gr