Από τα πρώτα χρόνια εμφάνισης του ποδόσφαιρου η θέση του τερματοφύλακα ήταν μια από τις  πιο δύσκολες μέσα στον αγωνιστικό χώρο. Πριν  από δυο–τρεις δεκαετίες οι τερματοφύλακες βρίσκονταν « κολλημένοι » πάνω στην γραμμή της εστίας έχοντας πολύ περιορισμένο πεδίο δράσης. Η εξέλιξη όμως του ποδοσφαίρου έφερε νέα δεδομένα και καθήκοντα για τον τερματοφύλακα.

ΠΡΟΦΙΛ ΣΥΓΧΡΟΝΟΥ ΤΕΡΜΑΤΟΦΥΛΑΚΑ :

•    ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΕΣ – ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΕΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ

•    ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑ

•    ΤΕΧΝΙΚΑ - ΤΑΚΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

•    ΦΥΣΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ

ΠΡΟΦΙΛ ΣΥΓΧΡΟΝΟΥ  ΤΕΡΜΑΤΟΦΥΛΑΚΑ :

Ο σημερινός τερματοφύλακας οφείλει να είναι  πνευματικά ισχυρός ώστε να αντέχει στην πίεση που δημιουργούν οι απαιτήσεις του σύγχρονου ποδόσφαιρου.

Πρέπει να διαθέτει ισχυρή προσωπικότητα, εμπνέοντας ταυτόχρονα σεβασμό και  εμπιστοσύνη στα άτομα γύρω του ( συμπαίκτες , προπονητές, φίλαθλοι).

Ταυτόχρονα βασικό συστατικό της επιτυχίας του είναι η μεγάλη αυτοσυγκέντρωση που οφείλει να επιδεικνύει μέσα στο παιχνίδι όπως και η καθαρή σκέψη και η ψυχραιμία σε δύσκολες καταστάσεις (διαύγεια).

Τέλος επειδή το ποδόσφαιρο είναι ένα κομμάτι της ζωής , δεν θα πρέπει να ξεχνάμε την αντοχή του τερματοφύλακα στην κριτική ( προπονητών, φιλάθλων, τύπου).

ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑ:

Σημαντικό ρόλο στη ζωή ενός τερματοφύλακα παίζει η προσωπικότητα του.

Το ποδόσφαιρο απαιτεί τερματοφύλακες με ατσάλινη θέληση, ηγετικά χαρακτηριστικά και πνεύμα νικητή που τους κάνουν να έχουν διάρκεια στην σταδιοδρομία τους.

Είναι πολύ σημαντικό ο τερματοφύλακας να έχει «Πάθος» και «Έρωτα» για την δουλειά του για να μπορέσει να αντέξει τις δυσκολίες.

« Ο δρόμος στη ζωή ενός τερματοφύλακα δεν είναι στρωμένος με ροδοπέταλα αλλά με αγκάθια».

ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑ:

Ένας τερματοφύλακας οφείλει να είναι εγκρατής αλλά και «ανοικτός» σαν άνθρωπος ώστε να διαθέτει χαρακτήρα που θα τον κάνει να λαμβάνει τέτοιου είδους ερεθίσματα. Ακόμα θα πρέπει να έχει ισχυρή προσωπικότητα και να είναι ανθεκτικός σε λάθη που μπορεί να γίνουν κατά την διάρκεια της σταδιοδρομίας του.

ΤΕΧΝΙΚΗ :

Ο ρυθμός που παίζεται πλέον το ποδόσφαιρο έχει τον τερματοφύλακα σε σημείο να μην γνωρίζει από όρια μέσα σε έναν αγώνα ( πάντα σε λογικά πλαίσια). Αυτό  προϋποθέτει  από τον τερματοφύλακα άριστη τεχνική με τα χέρια και τα πόδια και ικανότητα γρήγορης υποδοχής και μεταβίβαση της μπάλας.

Όλα αυτά θα πρέπει να γίνονται με ασφάλεια, γι’αυτό το λόγο ο τερματοφύλακας πρέπει να μάθει να κοντρολάρει πάντα με το εσωτερικό του ποδιού, και ύστερα να μεταβιβάζει σωστά.

ΤΕΧΝΙΚΗ :

Στη θέση του τερματοφύλακα υπάρχουν κάποιες βάσεις οι οποίες δεν αλλάζουν όσο και να εξελιχτεί το ποδόσφαιρο. Αυτές είναι :

-    Το πιάσιμο της μπάλας και η μεταφορά της στο στήθος .

-    Η υποδοχή της μπάλας στην κοιλιακή χώρα.

-    Το πιάσιμο της μπάλας σε χαμηλό , μεσαίο , μεγάλο ύψος .

-    Η  χρήση της γροθιάς  με το ένα ή με τα δυο χέρια.

ΤΑΚΤΙΚΗ :

Από πολλούς ο τερματοφύλακας  χαρακτηρίζεται ως  « Προπονητής» μέσα στο γήπεδο, καθώς είναι αυτός  που παρακολουθεί όλη την ομάδα εντός αγωνιστικών γραμμών. Οφείλει να κατευθύνει την αμυντική του γραμμή λεκτικά και με νοήματα, πάντα με σωστό τόνο, με ονόματα και όχι πανικόβλητα.

Επίσης πρέπει να έχει την τακτική παιδεία ώστε να κινείται αρμονικά σύμφωνα με το σύστημα της ομάδας. Άλλωστε γιαυτό τον λόγο ο τερματοφύλακας μπορεί να χαρακτηριστεί 1ος επιθετικός και τελευταίος αμυντικός

ΤΑΚΤΙΚΗ :

Η τακτική του τερματοφύλακα χωρίζεται σε δυο μέρη : Στην αμυντική και στην επιθετική τακτική, με την μπάλα ή χωρίς την μπάλα και στις δυο περιπτώσεις.

Αρχικά στην αμυντική τακτική με ή χωρίς την μπάλα, σημαντικό είναι ο τερματοφύλακας να έχει την αίσθηση του χώρου και του χρόνου και να κινείται ανάλογα με την πορεία της μπάλας ( Σε ευθεία γραμμή με την μπάλα και προς την μπάλα)

« Ο καλός τερματοφύλακας είναι αυτός που βρίσκεται συνεχώς πίσω από την μπάλα και πέφτει μόνο όταν είναι απαραίτητο»

ΤΑΚΤΙΚΗ :

Όσο αφορά την επιθετική τακτική, το ποδόσφαιρο κατακλύζεται από μοντέρνους τερματοφύλακες οι οποίοι μόλις πιάσουν την μπάλα στα χέρια τους, προσπαθούν με γρήγορες  μεταβιβάσεις (χεριά ή πόδια) σημαδέψουν τους επιθετικούς της ομάδας.

Βεβαία σε αυτό σημαντικό ρόλο παίζει η φιλοσοφία της ομάδας και ο ρυθμός που θέλει να δώσει σε έναν αγώνα.

ΦΥΣΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ :

Ο σύγχρονος τερματοφύλακας όσον αφορά τα αθλητικά προσόντα πρέπει να είναι πάνω απ’όλα « Αθλητής».

Να διαθέτει αερόβια και αναερόβια ικανότητα σε τέτοιο σημείο που να καλύπτει τις απαιτήσεις της θέσης που αγωνίζεται. Αυτό πρέπει να γίνεται σε λογικά πλαίσια, χωρίς ο τερματοφύλακας να τρέχει ατέλειωτα χιλιόμετρα και έτσι να «χάνει» σε άλλα κομμάτια του παιχνιδιού του ( πχ εκρηκτικότητα).

ΦΥΣΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ :

Σημαντικό κομμάτι της εκγύμνασης του τερματοφύλακα αποτελεί η δύναμη. Οι τερματοφύλακες πρέπει να διαθέτουν γερά κορμιά ώστε να αντέχουν τους ρυθμούς του σύγχρονου ποδόσφαιρου.

Ο τομέας της δύναμης μπορεί να βελτιωθεί κάνοντας ασκήσεις με το βάρος του σώματος, χρησιμοποιώντας βαριές μπάλες ποδόσφαιρου ή δουλεύοντας στο γυμναστήριο.

Ταυτόχρονα πρέπει να δίνεται μεγάλη έμφαση στην ελαστικότητα που είναι καλύτερο να δουλεύεται από μικρές ηλικίες στον τερματοφύλακα, τόσο για βελτίωση της απόδοσης όσο και για την αποφυγή τραυματισμών.

ΦΥΣΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ :

Ακόμα ο μοντέρνος τερματοφύλακας πρέπει να είναι γρήγορος ( ιδιαίτερα στα όρια της περιοχής του, αλλά και έξω από αυτή). Εκρηκτικός και αποτελεσματικός σε καταστάσεις ένας εναντίον ενός.

Να διαθέτει καλό άλμα όπως επίσης σωστές και γρήγορες αντιδράσεις.

ΦΥΣΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ :

Για τους παραπάνω λόγους, ο τερματοφύλακας οφείλει να κάνει καλή ζωή εκτός αγωνιστικών χώρων, διότι το σώμα του είναι το «εργαλείο» του και η επιβαρύνσεις που δέχεται καθημερινά στις προπονήσεις είναι πολλές.

Επομένως πρέπει να το διατηρεί στην καλύτερη κατάσταση.

ΠΡΟΣΟΧΗ :

Όλα αυτά αναφέρθηκαν παραπάνω σε θεωρητικό επίπεδο. Ο τερματοφύλακας πάνω από όλα είναι άνθρωπος . Για αυτό πρέπει Πάντα πριν από κάθε προπόνηση και αγώνα να υπάρχει συνομιλία μεταξύ προπονητή και τερματοφυλάκων και τερματοφύλακα ώστε να δούμε αν κάτι πάει καλά, διότι ο τερματοφύλακας πρέπει να διαθέτει την καλύτερη ψυχολογία.

Επομένως τα προσράμματα και οι σχεδιασμοί  δεν έχουν καμία σημασία αν ο τερματοφύλακας μας δεν είναι καλά ψυχολογικά. Καθήκον του προπονητή είναι να τα αλλάξει όλα εκείνη τη στιγμή αν χρειαστεί ώστε ο τερματοφύλακας να παρουσιαστεί στην καλύτερη δυνατή κατάσταση.

ΛΑΡΕΝΤΖΑΚΗΣ  ΓΙΩΡΓΟΣ

Προπονητής Τερματοφυλάκων στα μετέωρα των Τρικάλων