Ο αθλητισμός προσφέρει για τους συμμετέχοντες τη δυνατότητα να αναπτύξουν δεξιότητες και έννοιες, οι οποίες θα συμβάλλουν στη δόμηση μιας «λειτουργικής» προσωπικότητας. Δεξιότητες όπως η υπευθυνότητα, η συνέπεια, η αυτονομία θα βοηθήσουν να προσαρμοστεί στις όποιες υποχρεώσεις της «ενήλικης» καθημερινότητας.

Ταυτόχρονα, κύριο όφελος του αθλητισμού, είναι το ότι παρέχει στον συμμετέχοντα τη δυνατότητα να αποκτήσει δεξιότητες με τη βοήθεια των οποίων θα ανταπεξέλθει σε «δύσκολες» συνθήκες της εξέλιξής του.

Οι έρευνες δείχνουν ότι για να βρεθεί ένας αθλητής σε υψηλό επίπεδο χρειάζεται να μπορεί να διατηρεί το κίνητρό του σε υψηλά επίπεδα στις δυσκολίες και τις όποιες αποτυχίες, όχι μόνο στις επιτυχίες. Να χάνεις και να είσαι σε θέση να επανέλθεις, να απογοητεύεσαι και να δουλεύεις, να παλεύεις με τον εαυτό σου. Όταν τα πράγματα δεν πηγαίνουν καλά, αναδεικνύεται το πόσο μεγάλη επιθυμία έχει ο αθλητής για να πετύχει το στόχο του.

Αν η καριέρα δομείται σε πρόωρη επιτυχία, δεν εξασφαλίζεται παράλληλα και η αντίστοιχη συνέχεια. Το αντίθετο μάλλον! Εκείνοι που πέτυχαν σε μικρή ηλικία και δεν βίωσαν την έννοια της αποτυχίας, δεν μπόρεσαν να ανταπεξέλθουν στο μέλλον στις όποιες δυσκολίες προέκυψαν. Τους έλειψαν τα «αντισώματα» απέναντι στα συναισθήματα που δημιουργούν οι αποτυχίες, με αποτέλεσμα να οδηγηθούν πρόωρα σε εγκατάλειψη.

Αν υπάρχει η άποψη ότι ο αθλητισμός είναι μέρος της ζωής του ανθρώπου, είναι απαραίτητο να εκπαιδευθεί στο «πώς να ξεπερνά τις δυσκολίες».

Πώς μπορεί να συνεχίσει να δουλεύει μετά από ένα αποτυχημένο αποτέλεσμα, πώς είναι να πηγαίνει στην προπόνηση την επόμενη ημέρα μιας μεγάλης ήττας και να δουλεύει για να βελτιωθεί, πως θα διαχειριστεί τον εαυτό του και τα συναισθήματά του όταν διανύει μια δύσκολη περίοδο σε θέματα απόδοσης.

Πώς μπορεί να «πείσει» τον εαυτό του να συνεχίσει όταν «τα πράγματα δεν πηγαίνουν καλά». Έτσι θα είναι και η υπόλοιπη ζωή του: Επιτυχίες που δίνουν ενέργεια για τη συνέχεια και αποτυχίες για να «ενδυναμώσει» το θέλω του! Και όσο περισσότερο «αντιστέκεται» στις όποιες αποτυχίες, τόσο περισσότερη αυτοπεποίθηση αποκτά. Αισθάνεται ικανοποίηση από το «να μην το βάζει κάτω!».

Αυτό προσφέρει και ο αθλητισμός σαν τεράστιο εφόδιο, να συνεχίσεις να δουλεύεις χωρίς να έχεις την ενεργοποίηση που σου δίνει η επιτυχία, να δουλεύεις με το «πείσμα» που σου δίνει ο εαυτός σου. Από σεβασμό προς εκείνον και την προσπάθεια που έχει κάνει μέχρι τώρα! Κίνητρο στην αποτυχία; Αν μπορείς να το βρεις, θα εξελιχθείς!

Γιάννης Ζαρώτης Ψυχολόγος

Αθλητικός Ψυχολόγος, MSc-PhD

psychology.org.gr